Τετάρτη 8 Σεπτεμβρίου 2010

Η ύφεση ξεδόντιασε τον «κέλτικο τίγρη» Ιρλανδία

Η ύφεση ξεδόντιασε τον «κέλτικο τίγρη»


Σε τέλμα βουλιάζει η Ιρλανδία, πάλαι ποτέ υπόδειγμα ανοικτής οικονομίας του φιλελεύθερου οικονομικού δόγματος. Ο «κέλτικος τίγρης» αναδύθηκε επίσημα από την τρομακτική ύφεση που βίωσε το 2009 (-7,1% το ΑΕΠ) στο α' τρίμηνο της χρονιάς, επιτυγχάνοντας ρυθμό ανάπτυξης 2,7%.
Στους επόμενους μήνες του 2010, όμως, τίποτε δεν πήγε καλά για την οικονομία και τον κυβερνητικό συνασπισμό του πρωθυπουργού Μπράιαν Κόουεν, που παλεύει από τη μια πλευρά να αναστήσει το τραπεζικό σύστημα της χώρας ξοδεύοντας υπέρογκα ποσά και από την άλλη να μειώσει, με σκληρή λιτότητα, το δημόσιο έλλειμμα που εκτοξεύθηκε πέρυσι στο εκρηκτικό επίπεδο του 14,3% του ΑΕΠ.
Οι προβλέψεις της κυβέρνησης Κόουεν μιλούν για ανάπτυξη 1% φέτος και 3,3% για το 2011, ενώ το ιρλανδικό υπουργείο Οικονομικών ευελπιστεί σε μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 4% στην τετραετία 2011-2014. Αν αυτό συμβεί, θα καταφέρει να μειώσει το δημόσιο έλλειμμα στα όρια του 3% του ΑΕΠ, που προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας.
Για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των αγορών η κυβέρνηση προχώρησε την τελευταία διετία σε σκληρά προγράμματα λιτότητας και περικοπών. Το μόνο που κατάφεραν όμως μέχρις στιγμής αυτά τα μέτρα ήταν ο τριπλασιασμός της ανεργίας, η μεγέθυνση της φτώχειας και η δραματική μείωση των φορολογικών εσόδων.
Τα τελευταία στατιστικά στοιχεία, που δημοσιοποιήθηκαν αυτήν την εβδομάδα, ήταν εξίσου απογοητευτικά: νέα πτώση των λιανικών πωλήσεων τον Ιούλιο, που σηματοδοτεί μείωση της κατανάλωσης και της εγχώριας ζήτησης, εκτόξευση της ανεργίας τον Αύγουστο στο 13,8% από 12,9% στο α' τρίμηνο και αύξηση κατά 4,6% των καθυστερούμενων στην εξυπηρέτηση στεγαστικών δανείων. Διόλου τυχαία έτσι οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε πρόσφατη έρευνα του Reuters υποβάθμισαν τις αρχικές τους εκτιμήσεις και μιλούν πλέον για ανάπτυξη 0,7% φέτος, 2,7% για το 2011 και 3,7% το 2012, αρκετά χαμηλότερα δηλαδή από τις επίσημες προβλέψεις.
Οσο φειδωλή είναι η κυβέρνηση με τους πολίτες της τόσο πιο γενναιόδωρα συμπεριφέρεται προς τις τράπεζες. Με τη σύμφωνη γνώμη των Βρυξελλών έχει ξοδέψει ήδη 33 δισ. ευρώ για τις τράπεζες, τα 22 εξ αυτών για την AngloIrish Bank, που εθνικοποιήθηκε πέρυσι. Ακόμη 13 δισ. δολάρια έχουν δαπανηθεί για την απορρόφηση προβληματικών στεγαστικών δανείων, που κάποτε είχαν αξία 27,2 δισ. ευρώ.
Τα χρήματα αυτά ενδεχομένως να μην φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Πριν από 10 ημέρες, η Standard & Poor's υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας κατά μία βαθμίδα, επικαλούμενη το τεράστιο κόστος στήριξης των τραπεζών, το οποίο ανέβασε από τα 35 δισ. ευρώ στα 50 δισ. ευρώ. Εκτίμηση που, αν επιβεβαιωθεί, ενδεχομένως να οδηγήσει το φετινό έλλειμμα έως και στο 21% του ΑΕΠ.
Ειδικά για την AngloIrish Bank, η S&Ρ προέβλεψε ότι το συνολικό κόστος εξυγίανσής της θα φθάσει τα 35 δισ. ευρώ. Η τράπεζα υποστήριξε ότι χρειάζεται χρηματοδότηση μόνο 25 δισ. ευρώ. Ακόμη κι έτσι, όμως, αυτό το ποσό δεν είναι ευκαταφρόνητο, αφού ισοδυναμεί με τα 2/3 των φετινών φορολογικών εσόδων του κράτους.
Αρκετοί στο υπουργικό συμβούλιο έχουν αρχίσει να ρίχνουν την ιδέα του σταδιακού κλεισίματος της τράπεζας, παρά τα δισεκατομύρια ευρώ που έχουν ήδη ξοδευτεί για τη διάσωσή της. Αν αυτό συμβεί, θα είναι ίσως το μεγαλύτερο φιάσκο όχι μονο για το Δουβλίνο αλλά και για τις Βρυξέλλες.
Του ΜΠΑΜΠΗ ΜΙΧΑΛΗ

Έντυπη Έκδοση Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 5 Σεπτεμβρίου 2010

Δεν υπάρχουν σχόλια: