Παρασκευή 6 Αυγούστου 2010

Και για ποιες αξίες και για ποια πολιτική μιλάμε; Η απάντηση μπορεί να εξαχθεί από τη διατύπωση του Ιμάνουελ Καντ

Η αμφισβήτηση του συστήματος και η απάτη του «ηθικού καπιταλισμού»



Καταμεσής της χρηματοπιστωτικής κρίσης, απέναντι στην ασυδοσία των μεγάλων τραπεζών, οι ηγέτες των καπιταλιστικών χωρών χτυπούσαν τη γροθιά στο τραπέζι. Οι πιο τολμηροί ανάμεσά τους επικαλούνταν μια ηθικοποίηση του καπιταλισμού, φοβούμενοι τη βαθύτερη αμφισβήτηση του συστήματος. Εκτοτε, εξαφανίστηκαν οι υποσχέσεις. Εμεινε μονάχα η εξαπάτηση.
Και για ποιες αξίες και για ποια πολιτική μιλάμε; Η απάντηση μπορεί να εξαχθεί από τη διατύπωση του Ιμάνουελ Καντ, η οποία καταλήγει στην κοινή αίσθηση περί ηθικής: το κριτήριο της οικουμενικότητας είναι αυτό που επιτάσσει να σέβεσαι τον άλλον, να μην τον εκμεταλλεύεσαι σαν αντικείμενο και να προάγεις την ανεξαρτησία του. Εχοντας απαλλαγεί από κάθε μεταφυσικό ή θρησκευτικό υπόβαθρο, ο Καντ απαιτεί να τερματίσουμε την πολιτική κυριαρχία (εν μέρει υλοποιήθηκε μέσω των δημοκρατικών θεσμών), την κοινωνική καταπίεση (εν μέρει επιτεύχθηκε μέσω των δικαιωμάτων που το εργατικό κίνημα κατάκτησε μετά τον 19ο αι.), εξίσου όμως και την οικονομική εκμετάλλευση: αυτό, σε μεγάλο βαθμό, απομένει να κατακτηθεί.
Βασικά, η ηθικοποίηση του καπιταλισμού αποδεικνύεται, με απόλυτη ακρίβεια, ανέφικτη, αφού αυτός είναι εξ ορισμού ανήθικος, καθώς τίθεται στην υπηρεσία μιας πλούσιας μειοψηφίας η οποία εκμεταλλεύεται σαν εργαλείο τη μεγάλη μάζα των εργαζομένων, αρνούμενη την ανεξαρτησία τους.
(απόσπασμα)

Έντυπη Έκδοση Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 1 Αυγούστου 2010


Δεν υπάρχουν σχόλια: