Παρασκευή 6 Αυγούστου 2010

Το τέλος των ψευδαισθήσεων και αμύνεσθαι περί πάρτης...

Το τέλος των ψευδαισθήσεων και αμύνεσθαι περί πάρτης...


Το πανό των συνδικαλιστών φορτηγατζήδων, κρεμασμένο στην είσοδο του υπουργείου Μεταφορών, έγραφε: «Μολών λαβέ». Απλοελληνιστί «έλα να την πάρεις». Την άδεια των φορτηγών τους, εννοείται.
Αυτό είναι το σύγχρονο όπλο τους, μ' αυτό υπερασπίζονται τις σύγχρονες Θερμοπύλες τους, απέναντι στους σύγχρονους Πέρσες. «Αμύνεσθαι περί πάρτης» λοιπόν. Μπορεί ο Ομηρος να έγραψε «περί πάτρης» (για την πατρίδα), αλλά εδώ ισχύει κυριολεκτικά το «για την πάρτη μας».
Και πώς, αλήθεια, να απαιτήσουμε από τους φορτηγατζήδες «να επιδείξουν πατριωτισμό», που είπαν ο Βενιζέλος και ο Ρέππας; Και τι είναι, αλήθεια, πατριωτικό για μια συντεχνία; Οχι, δεν χρησιμοποιείται η λέξη αυτή με διάθεση υποτίμησης. Αλλωστε, όλη η Ελλάδα γεμάτη συντεχνίες είναι, οι οποίες διεκδικούν για την πάρτη τους. Δεν χρησιμοποιούν, βεβαίως, όλες τις ίδιες μεθόδους, αφού δεν έχουν τις ίδιες δυνατότητες.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο πρωθυπουργός, όταν αναλαμβάνουν τα καθήκοντά τους, ορκίζονται να φυλάττουν το Σύνταγμα και τους νόμους (αυτονόητο) και να υπηρετούν «το γενικό συμφέρον του ελληνικού λαού». Αυτό το δεύτερο δεν είναι καθόλου αυτονόητο. Τι θα πει «γενικό συμφέρον»; Ποιος το ορίζει; Και ποιον εξυπηρετεί; Είναι αυτό που λέμε «γενικό καλό». Ολοι το θέλουμε, αλίμονο. Αλλά προσαρμοσμένο στα δικά μας μέτρα. Μόλις πάει να μας θίξει λίγο, να τα πετιώνται τα συντεχνιακά μας.
Επί τρεις και πλέον δεκαετίες (ας μην πάμε πιο πίσω - κι ας δόθηκαν επί χούντας οι άδειες για τα φορτηγά), η ελληνική κοινωνία είναι δομημένη πάνω στα συμφέροντα των παντός είδους συντεχνιών. Πρώτη και καλύτερη η συντεχνία των πολιτικών. Γιατί να ξεχάσουμε με πόσο προκλητική συμπεριφορά υπερασπίζεται τα συμφέροντά της; Πριν από λίγα μόλις χρόνια οι βουλευτές έπαιρναν σύνταξη με μία και μοναδική θητεία (τέσσερα χρόνια) και χρειάστηκαν πολλές πιέσεις για να γίνουν δύο. Γιατί να ξεχάσουμε με πόσο πείσμα έδιναν ασυλία οι ίδιοι στον εαυτό τους, ακόμη κι αν είχαν διαπράξει αδικήματα που ολοφάνερα δεν είχαν καμία σχέση με την άσκηση των καθηκόντων τους;
Μια τέτοια συντεχνία και οι κυβερνήσεις τις οποίες στήριζε είναι φυσικό να παραχωρεί, κατά καιρούς, προνόμια στις άλλες συντεχνίες. Η άλλη μεγάλη συντεχνία, των δικαστών, για παράδειγμα, κατέχει το μοναδικό προνόμιο να καθορίζει η ίδια το ύψος των μισθών της. Φυσικά, δεν θα εξαιρέσουμε τη συντεχνία του δικού μας σιναφιού, των δημοσιογράφων. Εχουμε κι εμείς κάποια προνόμια, αν και σε σύγκριση με παλιότερες εποχές και με τα αντίστοιχα άλλων ομάδων, είναι πλέον «ψιλή βροχή».
Δεν είναι σκοπός αυτού του σημειώματος η ανάλυση των συντεχνιακών δομών της ελληνικής κοινωνίας και των συνεπειών του φαινομένου. Αλλη είναι σήμερα η καίρια επισήμανση. Οσο το ελληνικό κράτος κατάφερνε να δανείζεται απρόσκοπτα και μπορούσε να συντηρεί μια ευημερία, πραγματική ή πλαστή, ανάλογα με τις εποχές, μπορούσε ταυτόχρονα να εξυπηρετεί και τα συμφέροντα των επιμέρους ομάδων. Και μάλιστα με το παραπάνω. Οχι ότι πολλά από τα αυτά συμφέροντα δεν αντιστρατεύονταν το συνταγματικώς προσδιοριζόμενο «γενικό συμφέρον». Ομως και τα μεν και το δε στεγάζονταν αρμονικά κάτω από την ίδια στέγη, της ευημερίας που προαναφέραμε.
Η περίοδος αυτή ανήκει πλέον στο παρελθόν. Οριστικά; Ας κρατήσουμε μια επιφύλαξη. Ομως, οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα απέναντι στους διεθνείς δανειστές της, τουλάχιστον σ' αυτή τη φάση, δεν επιτρέπουν παρανοήσεις και ψευδαισθήσεις, σαν κι αυτές που είχαν οι ιδιοκτήτες των φορτηγών. Οτι, για άλλη μια φορά, το υπουργείο και οι ίδιοι θα κουλάντριζαν τα θέματα και σχεδόν τίποτα δεν θα άλλαζε. Κάποιες ομάδες, από τις παλιές προνομιούχες, θα πληρώσουν (οι πολλοί πληρώνουν ήδη). Χωρίς να είναι βέβαιο ότι θα εξυπηρετηθεί το «γενικό συμφέρον».
Για να επιστρέψουμε σε μια κάπως ομαλή κατάσταση, στην οποία όλοι θα μπορούν να συνυπάρχουν, πρέπει η χώρα να ξεφύγει από την παγίδα της ύφεσης. Να μεγαλώσει η πίτα, να φτάνει για όλους. Πότε (και αν) θα συμβεί αυτό; Κάνε με προφήτη να σε κάνω βασιλιά.

Κι αν ανατραπεί;

Πλήθος συνδικαλιστικών οργανώσεων κατέθεσε προσφυγή εναντίον του περιβόητου Μνημονίου, ουσιαστικά εναντίον των περικοπών σε μισθούς και συντάξεις.
Βεβαίως, η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας θα εκδοθεί σε μερικά χρόνια, όταν το Μνημόνιο θα έχει εφαρμοστεί πλήρως. Αλλά ας υποθέσουμε ότι η απόφαση εκδίδεται αύριο το πρωί και δικαιώνει τους προσφεύγοντες. Τι θα συμβεί; Το Μνημόνιο ακυρώνεται, η συμφωνία με τους δανειστές παύει να υφίσταται. Δεν θα καταβληθεί η επόμενη δόση του δανείου. Το κράτος πρέπει να επιστρέψει τα παρακρατηθέντα στους δημόσιους υπαλλήλους. Φυσικά, δεν θα τα έχει. Θα κηρύξει στάση πληρωμών. Πτώχευση. Τη συνέχεια τη φανταζόμαστε. Τα πολιτικά προβλήματα δεν λύνονται στα δικαστήρια. Οι κυβερνήσεις τιμωρούνται στις κάλπες.

Δεν υπάρχουν σχόλια: